Wpływ cukrzycy na układ sercowo-naczyniowy
Choroby sercowo-naczyniowe, a w szczególności choroba wieńcowa, są
odpowiedzialne za blisko 70 proc. Wszystkich zgonów wśród osób chorujących na
cukrzycę. Z tego powodu osoby u których zdiagnozowano cukrzycę typu 2, już
w momencie diagnozy powinny być traktowane jako pacjenci z obciążeniem
kardiologicznym. Badania pokazują, że już sam stan przedcukrzycowy jest
czynnikiem zwiększającym ryzyko powstania chorób sercowo-naczyniowych. Ryzyko wzrasta
wraz z nasilaniem się hiperglikemii oraz czasem jej trwania (im wyższy odsetek
hemoglobiny glikowanej, tym jest ono większe).
Lekarze uważają cukrzycę typu 2. jest za odpowiednik
choroby wieńcowej. Na podstawie badań klinicznych prowadzonych w latach 90. XX
wieku stwierdzono, że ryzyko zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych u diabetyków
jest porównywalne z tym, jakie występuje u osób z chorobą wieńcową po przebytym
zawale serca, którzy nie chorują na cukrzycę.
Na schorzenia układu krążenia w większym stopniu narażone są kobiety z cukrzycą niż mężczyźni.
U diabetyczek ryzyko to jest 3–5 razy większe, u diabetyków oraz 2–3 razy
większe w porównaniu z kobietami i mężczyznami bez cukrzycy. Bardzo niepokojącym
jest fakt, że światowy trend obniżania się śmiertelności z powodu chorób
sercowo-naczyniowych nie dotyczy osób chorujących na cukrzycę.
Cukrzyca jest chorobą naczyń krwionośnych, nie dająca żadnych objawów
bólowych. Jeżeli poziom cukru we krwi nie jest bardzo nasilony, tak jak ma to
miejsce w cukrzycy typu 2, pozwala na normalne funkcjonowanie. Jednakże nawet
nieznacznie podwyższony poziom cukru we krwi wpływaj na naczynia krwionośne.
Wieloletnie badania wykazały, że w wyniku cukrzycy uszkodzeniu ulegają
naczynia krwionośne w oczach, nerkach i/lub układzie nerwowym, w wyniku czego
rozwijają się takie powikłania, jak retinopatia cukrzycowa, nefropatia i neuropatia.
O tych powikłaniach mówi się w pierwszej kolejności, także dlatego, że występują
one tylko przy cukrzycy.
Jednak pacjenci mniej sobie zdają sprawę z tego, że hiperglikemia, jest
niezwykle groźna ich układu sercowo-naczyniowego powodując powikłania takie jak zawał mięśnia sercowego, miażdżycę tętnic czy
wreszcie udar mózgu. Diabetycy są na nie narażeni w znacznie większym
stopniu niż osoby bez zaburzonej tolerancji glukozy.
Natomiast powikłania mikronaczyniowe, czyli dotyczące małych naczyń –
znajdujące się w oczach i nerkach dotyczą przede wszystkim pacjentów z cukrzycą
typu 1. Powikłania makronaczyniowe dotyczące dużych naczyń krwionośnych
(tętnic, żył, serca) są częstszym problemem `pacjentów z cukrzycą typu 2. Jednak
pacjenci chorujący na cukrzycę typu 1 muszą również obawiać się powikłań w dużych
naczyniach krwionośnych. Przyspieszony rozwój miażdżycy stwierdza się np. u
pacjentów z cukrzycą typu 1. i nefropatią cukrzycową.
Nadmiar glukozy we krwi prowadzi do patologicznych wieloogniskowych zmian w
obrębie naczyń krwionośnych powodujących ich uszkodzenia w całym przekroju oraz
przyśpieszenie procesów miażdżycowych ( procesów zapalnych, w których narasta
blaszka miażdżycowa . Miażdżyca stopniowo zwęża średnicę naczyń wieńcowych. To
utrudnia przepływ krwi wraz z substancjami odżywczymi do serca i prowadzi do
rozwoju choroby niedokrwiennej serca. Blaszki miażdżycowe u diabetyków są
niestabilne, łatwo ulegają oderwaniu, zwiększając ryzyko zawału i udaru.
Z uwagi na często występującą u cukrzyków neuropatię cukrzycową choroba niedokrwienna
serca może przebiegać bezobjawowo. Pacjent z neuropatią cukrzycową może nie
odczuwać głównego objawu zawału serca jakim jest ból w klatce piersiowej.
Dlatego tak ważne jest stałe monitorowanie pracy serca i kontrola ciśnienia
tętniczego krwi. Według ostatnich badań przeprowadzonych przez naukowców z Kanady,
wynika, że jeśli u pacjenta, który ma cukrzycę, nadciśnienie
tętnicze, nieprawidłowy
poziom cholesterolu we krwi, pali
tytoń, oraz dodatkowo występuje u niego otyłość, to ryzyko zawału serca u takiej osoby wzrasta aż
64-krotnie w porównaniu z osobą z ogólnej populacji bez tych czynników ryzyka. Niestety
taka mieszanka czynników ryzyka u pacjentów z cukrzycą typu 2 występuje bardzo
często. Aby zapobiegać schorzeniom układu krążenia u pacjentów z cukrzycą
należy regularnie ich badać i podejmować jak najszybciej działania
zapobiegawcze.